استراتژیهای مؤثر در انجام معاینات بازگشت به کار:
بهبود بهرهوری و کاهش ریسک
معاینات بازگشت به کار یا همان آزمایشات طب کار، یک فرایند مهم در محیط کاری میباشد که در آن کارکنان پس از غیبت یا ترک وظیفه به کار خود، به دلایل مختلفی ماننده بیماری، بارداری و یا حتی مرخصی طولانی مدت بازمیگردند. این معاینات طب کار جهت اطمینان از سلامت و آمادگی فیزیکی و روانی کارکنان برای انجام وظایف خود در نظر گرفته میشوند.
بر خلاف تصوری که عموم مردم دارند، معاینات بازگشت به کار، به هیچ عنوان ساده نیست و به بررسیهای تخصصی توسط کادر پزشکی و متخصصان طب کار نیاز دارد. هدف اصلی این ارزیابیها، تشخیص وضعیت کلی سلامت فرد پس از بازگشت به کار میباشد.
غیبتهای طولانی مدت، ابتلا به بیماریهای مختلف، تغییرات فیزیکی و حتی بروز حوادث کار منجر به تغییر ظرفیت جسمی و روحی افراد میشوند. بنابراین، طبق ماده 92 قانون کار مراجعه به مراکز تخصصی طب کار برای انجام معاینات بازگشت به کار امری حیاتی و ضروری میباشد. این معاینات به تحلیل تطابق شغلی افراد با شغل قبلیشان میپردازد.
در این مقاله، به برخی اهداف و اهمیت جنبههای مهم معاینات بازگشت به کار میپردازیم.
یکی از عوامل اساسی در معاینات بازگشت به کار، سلامت جسمانی کارکنان است. کارفرما میتواند از کارکنان خود درخواست داشته باشد که پس از غیبت بیماری یا مرخصی طولانی، گزارشی از وضعیت سلامت خود تهیه کنند.
هدف معاینات بازگشت به کار
از مهمترین اهداف معاینات بازگشت به کار که میتوان نام برد عبارتند از:
۱. ارزیابی آمادگی فیزیکی: تشخیص کامل وضعیت فیزیکی نیروها پس از غیبت، به منظور اطمینان از توانمندی آنها برای انجام وظایف شغلی
۲. شناسایی مشکلات سلامتی طولانی مدت: تحلیل جزئیات از وضعیت سلامت، به منظور کشف مشکلات طولانی مدت که ممکن است مستقیماً تأثیر منفی روی عملکرد شغلی داشته باشند.
۳. پیشگیری از خطرات مجدد: شناسایی و پیشگیری از هر گونه خطرات یا شرایط که ممکن است بازگشت به کار را برای کارکنان خطرناک کند.
۴. ارتقاء ایمنی در محیط کار: اعمال تغییرات لازم در محیط کار به منظور افزایش ایمنی و سلامتی کارکنان
۵. حفظ رفاه کارکنان: تضمین آسایش و آرامش کارکنان در هنگام بازگشت به کار، از جمله تطابق نیازها و خواستههای شغلی آنها
۶. حفظ رفاه کارفرما: در بعضی مواقع شاهد هستیم که به دلیل عدم انجام معاینات بازگشت به کار از مراکز طب کار، کارکنان به شکایت علیه کارفرما اقدام میکنند. برای جلوگیری از مشکلاتی این چنینی انجام معاینات بازگشت به کار از مراکز تخصصی طب کار بسیار حائز اهمیت میباشد.
علاوه بر سلامت جسمانی، سلامت روانی نیز در معاینات بازگشت به کار بسیار مهم است.
برخی کارکنان پس از غیبت یا ترک وظیفه ممکن است با مشکلات روانی مواجه شوند که ممکن است تأثیر منفی بر عملکرد آنها در محیط کار داشته باشد. در این موارد، مشاوره روانشناختی و ارزیابی روانشناختی میتواند در تشخیص و درمان این مشکلات به کار گرفته شود.
برخی کارفرمایان ممکن است از ارائه گزارش توانمندی روانی کارکنان بهره ببرند تا مطمئن شوند که آیا آنها آماده به انجام وظایف خود هستند یا خیر؟
همچنین، در آزمایشات بازگشت به کار میتوان به بررسی مهارتها و آموزشهای لازم برای انجام وظایف خاص اشاره کرد.
اگر کارکنان در طول غیبت خود از تغییراتی در روشها و فنون کاری مورد استفاده در سازمان خبر دارند، ممکن است نیاز به آموزش مجدد نداشته باشند.
در این صورت، میتوان برنامههای آموزشی مناسبی را برای کارکنان تدوین و اجرا کرد تا آنها به روز باشند و آمادگی لازم برای بازگشت به کار را داشته باشند.
چه افرادی مشمول معاینات بازگشت به کار هستند؟
• افرادی که به دلیل بیماری غیرشغلی یک هفته یا بیشتر دوران نقاهت را گذراندهاند.
• افرادی که به دلیل بیماری یا حادثه شغلی به مدت ۴ روز یا بیشتر به استعلاج نیاز داشتهاند.
• افرادی که مرخصیهای استعلاجی مکرر را به دلیل بیماری داشتهاند.
• افرادی که به دلیل دلایل مختلف مانند مسافرت یا مرخصی استحقاقی برای یک ماه یا بیشتر از محیط کار دوری کردهاند.
مراحل معاینات بازگشت به کار به چه صورت میباشد؟
۱- ارجاع به مراکز تخصصی طب کار
۲- بررسی توسط پزشک طب کار
۳- مشاوره و تصمیم نهایی
۴- اعلام نتیجه
درکل، کارفرما باید معیارهای واضح و مشخصی برای آزمایشات بازگشت به کار تدوین کند.
این معیارها باید شامل مواردی مانند حضور حداقل تعداد روزهای استراحت، ارائه گزارشهای پزشکی یا روانشناختی، انجام آزمونهای فیزیکی و روانی، و غیره باشد.
در نتیجه با تعیین معیارهای واضح، از ایجاد ابهام و تردید درباره آزمایشات بازگشت به کار کارکنان جلوگیری میشود و فرایند بازگشت به کار به صورت منظم، ایمن و سازمانیافته انجام میشود.