ارزیابی ریسک، هنر تشخیص و پیش‌بینی تهدیدات

ارزیابی ریسک چیست؟

ارزیابی ریسک (Risk assessment) عبارت است از شناسایی، ارزیابی و کنترل خطرات ناشی از مخاطرات احتمالی ایجاد شده در محیط کارمی توان گفت که ارزیابی ریسک یک فرایند سیستماتیک است که در آن میزان و احتمال وقوع ریسک‌ها و تهدیدات مختلف در یک سازمان، فرایند یا پروژه مورد بررسی قرار می‌گیرد. هدف از ارزیابی ریسک، شناسایی و تحلیل ریسک‌های محتمل است که می‌توانند بر سازمان یا فعالیت‌های آن تأثیر منفی بگذارند.
ارزیابی ریسک اولین گام در کنترل سلامت و ایمنی محیط کارمی باشد.

ارزیابی ریسک سندی مکتوب است که فرآیند سه مرحله‌ای در آن ثبت می‌شود. این مراحل شامل موارد زیر است:
۱. شناسایی خطرات که در محل کار تحت کنترل شما به وجود می‌آید.
۲. ارزیابی خطرات که چه خطراتی و در چه حالت به وجود می‌آید.
۳. اقدامات اصلاحی جهت کنترل خطرات موجد در محل

الزامات شناسایی خطر:

شناسایی خطر طبق بخش ۱۹ استاندارد HSE الزامی است. این بند جزء دستورالعمل سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت(ایزو ۴۵۰۰۱)می باشد.
شناسایی خطرات، مؤثرترین و اولین گام اساسی در کنترل بهداشت و ایمنی در محل کار است.

شناسایی خطر به عنوان منبع خطر در محل کار تعریف می‌شود که به صورت بالقوه باعث ایجاد حادثه یا بیماری نلشی از کار باشد که پتانسیل ایجاد آسیب را داشته باشد.

دانلود مقاله “متن فارسی استاندارد ایزو ۴۵۰۰۱”

ایجاد خطر می‌تواند ناشی از مواد، تجهیزات و روش‌های کاری بی‌کیفیت باشد و معمولاً در دسته‌های زیر قرار می‌گیرد:

۱. خطرات فیزیکی: مانند جابجایی دستی، لغزش، حرکت، آتش سوزی، رانندگی در محل کار، کار در ارتفاع، استفاده از تجهیزات بی‌کیفیت، کار در شرایط نا ایمن و غیره.
۲. خطرات بهداشت شغلی: مانند صدا، لرزش، گرد و غبار، استرس، نور.
۳. خطرات شیمیایی: مانند مواد شوینده و پاک‌کننده، حلال‌های صنعتی، سم و آفت کش‌ها
۴. خطرات بیولوژیکی: مانند ویروس‌ها، باکتری‌ها، قارچ‌ها و انگل‌ها.
۵. عوامل انسانی یا روانی: مانند شوخی، خشونت، آزار و اذیت.
ریسک، احتمالی است که کسی از خطر آسیب ببیند و همچنین ارزیابی می‌کند که این آسیب یا بیماری چقدر می‌تواند شدید باشد و یا اینکه چند نفر ممکن است تحت تأثیر این آسیب قرار گیرند. ریسک ترکیبی از شانس، احتمال و شدت است.

مزایای ارزیابی ریسک: (Risk Assessment):

ارزیابی ریسک در پروژه‌های مختلف دارای مزایای متعددی است. در زیر به برخی از این مزایا اشاره می‌کنیم:
۱- شناسایی ریسک‌ها: ارزیابی ریسک به تیم پروژه کمک می‌کند تا ریسک‌های محتمل در طول اجرای پروژه را شناسایی کند. این فرآیند به تشخیص علل و عواملی که می‌توانند باعث مشکلات و تأخیر در پروژه شوند، کمک می‌کند.

۲- ارزیابی تأثیر ریسک: با ارزیابی ریسک، تیم پروژه قادر است تأثیر هر ریسک بر پروژه را تخمین بزند. این ارزیابی به تیم کمک می‌کند تا اولویت‌بندی کند و بر روی ریسک‌هایی که بیشترین تأثیر را دارند، تمرکز کند.

۳- برنامه‌ریزی منابع: با شناسایی ریسک‌ها و تخمین تأثیر آن‌ها، تیم می‌تواند برنامه‌ریزی منابع مورد نیاز برای مقابله با ریسک‌ها را انجام دهد. این کمک می‌کند تا تیم بتواند به طور مؤثر از منابع مالی، انسانی و زمانی خود استفاده کند و مشکلات احتمالی را بهتر مدیریت کند.

۴- مدیریت هزینه و زمان: با شناسایی و مدیریت ریسک‌ها، پروژه قادر است از هزینه‌ها و زمان مورد نیاز برای مقابله با ریسک‌ها صرفه‌جویی کند. اگر ریسک‌ها به درستی مدیریت شوند، احتمال اتفاق افتادن مشکلاتی که باعث افزایش هزینه‌ها و تأخیر در پروژه می‌شوند، کاهش می‌یابد.

۵- افزایش اطمینان: ارزیابی ریسک به تیم پروژه اطمینان می‌دهد که تمامی مسائل پتانسیلی که می‌توانند پروژه را تهدید کنند شناسایی و مدیریت شده‌اند. این امر باعث افزایش اعتماد سازمان سازنده و سایر نهاد‌ها نسبت به پروژه می‌شود.

۶- افزایش شفافیت و ارتباطات: ارزیابی ریسک باعث می‌شود تا افراد مختلف در پروژه با همکاری و ارتباط مستقیم در مورد ریسک‌ها و راهکار‌های مدیریت آن‌ها هماهنگ شوند. این ارتباطات بهبود یافته باعث شفافتیم پروژه می‌شود و امکان برخورد بهتر با ریسک‌ها و حل مشکلات پیش آید.

بنابراین، ارزیابی ریسک در پروژه‌ها مزایای مهمی از جمله شناسایی ریسک‌ها، اولویت‌بندی، برنامه‌ریزی منابع، مدیریت هزینه و زمان، افزایش اطمینان و افزایش شفافیت و ارتباطات را به همراه دارد. با استفاده از این روش، تیم پروژه قادر است بهبود کارایی و کاهش خطرات محتمل را در طول اجرای پروژه تجربه کند.

ارزیابی ریسک علاوه براینکه باعث کاهش خسارت‌های جانی و مالی در مجموعه می‌شود، جزء مدارکی می‌باشد که در زمان دریافت گواهی صلاحیت ایمنی پیمانکارران، توسط بازرس اداره کار خواسته می‌شود. بنابراین بسیار مهم است که با این فرآیند آشنایی داشته و بتوانیم از مزایای آن بهره‌مند شویم.

مرکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت فنی و بهداشت کار با برگزاری دوره‌های شناسایی خطرات و ارزیابی ریسک که به مدت ۱۶ ساعت برگزار می‌گردد و دوره ایمنی عمومی که به مدت ۴۰ ساعت برگزاری می‌گردد باعث می‌شود مجموعه شما بتواند از مزایای بسیاری برخوردار گردد.

جهت هماهنگی دوره های شناسایی خطرات و ارزیابی ریسک و ایمنی عمومی، با ما در ارتباط باشید.

09357985571 – 02186074489